Hỏi:
Tại sao cuối Ga 14, Đức Giê-su nói với các môn đệ: “Hãy đứng dậy, chúng ta đi khỏi đây” (Ga 14,31) mà không thấy đi? Đức Giê-su tiếp tục nói với các môn đệ 2 chương (Ga 15–16) nữa, sau đó Người ngỏ lời với Cha 1 chương (Ga 17) mãi đến Ga 18,1 mới đi: “Nói những điều đó xong, Đức Giê-su đi ra cùng với các môn đệ của Người sang bên kia thung lũng Kít-rôn...” (Ga 18,1). Tại sao có Ga 15–17 và để làm gì?
Đúng như vậy, theo mạch văn, Ga 14,31 liên tục với Ga 18,1. Tuy nhiên, tình trạng bản văn Tin Mừng Gio-an hiện nay cho thấy sách Tin Mừng được biên soạn qua nhiều giai đoạn khác nhau. Có ít nhất ba giai đoạn chính (xem “các giai đoạn hình thành Tin Mừng” trong Người môn đệ Đức Giê-su yêu mến trong Tin Mừng thứ tư?, tr. 187-216). Có thể nghĩ rằng: Trước khi kết thúc sách Tin Mừng như độc giả có hiện nay, đã có một bản văn trong đó 14,31 nối liền với 18,1.
Sau quá trình suy tư và “đọc lại” (relecture) bản văn trong cộng đoàn Gio-an, tác giả sách Tin Mừng đã biên soạn Ga 15–17. Trong tiến trình đọc lại bản văn, Ga 15–17 đã triển khai và đào sâu các đề tài trong Ga 13–14, nhằm thích ứng với hoàn cảnh mới của cộng đoàn, đồng thời trong Ga 15–17 cũng xuất hiện một số đề tài mới như: “Các môn đệ bị thế gian thù ghét và bách hại” ở 15,18–16,4a (xem Yêu và ghét trong Tin Mừng Gio-an, tr. 163-293); “Vai trò và hoạt động của Đấng Pa-rác-lê” ở Ga 16,7-15 (xem Đấng Pa-rác-lê – Thần khí sự thật – trongTin Mừng thứ tư). Như thế, Ga 15–17 rất quý cho độc giả, vì đoạn văn này chứa đựng nhiều mặc khải quan trọng về bốn mối tương quan chính: (1) Tương quan giữa Đức Giê-su với Cha của Người; (2) Tương quan giữa Đức Giê-su với các môn đệ; (3) Tương quan giữa các môn đệ với thế gian; và (4) Tương quan giữa các môn đệ với nhau.
Sách Tin Mừng Gio-an không chú trọng đến sự hợp lý trong cách sắp xếp câu chuyện cho bằng nội dung mặc khải. Vì thế, hiện tượng Ga 14,31 nối liền với Ga 18,1 chèn vào giữa đoạn văn Ga 15–17 là một trong những đặc điểm độc đáo của Tin Mừng Gio-an (xem bối cảnh văn chương Ga 13–16 trong Khủng hoảng và giải pháp cho các môn đệ trong Tin Mừng thứ tư, tr. 17-76).
Ngày 06 tháng 11 năm 2011.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét