Tác giả: Giuse Lê Minh Thông, O.P.
Email: josleminhthong@gmail.com
Cập nhật, ngày 24 tháng 02 năm 2020
Nội dung
I. Cấu trúc giai đoạn khai mạc sứ vụ của Đức Giê-su
1. Cấu trúc đoạn I: Mc
1,16–3,6
2. Cấu trúc Mc
1,21-45
II. Ba cấp độ thành công
1. Thành công cấp độ 1: tại Ca-pha-na-um
2. Thành công cấp độ 2: vùng Ga-li-lê
3. Thành công cấp độ 3: Ga-li-lê và vùng
phụ cận
III. Bốn cách thức rao giảng
Cách 1:
Ra đi rao giảng
Cách 2:
Làm cho người khác đi rao giảng
Cách 3:
Người ta đến nghe giảng
Cách 4: Sai môn đệ đi rao giảng
Kết luận
Dẫn nhập
Đọc Tin Mừng Mác-cô nhiều
chương một lúc sẽ nhận ra cấu trúc đoạn văn dài, dựa trên sự liên kết trong các
đoạn văn ngắn hơn. Phân tích cấu trúc giai đoạn khai mạc sứ vụ, từ ch. 1 đến ch.
3 (Mc 1,16–3,6) sẽ thấy sứ vụ của Đức Giê-su tiến triển thế nào và nhận ra cách
kể chuyện độc đáo của Tin Mừng Mác-cô về sự thành công của Đức Giê-su và cách
thức rao giảng của Người. Bài viết trình bày ba mục: (I) cấu trúc giai đoạn khai
mạc sứ vụ (Mc 1,16–3,6); (II) ba cấp độ thành công và (III) bốn cách rao giảng
của Đức Giê-su.
I. Cấu trúc giai
đoạn khai mạc sứ vụ của Đức Giê-su
Ngoài lời tựa (Mc 1,1-15), toàn
bộ Tin Mừng Mác-cô có thể được cấu trúc thành sáu đoạn văn: Đoạn I: 1,16–3,6.
Đoạn II: 3,7–6,6. Đoạn III: 6,7–8,30. Đoạn IV: 8,31–10,52. Đoạn V: 11,1–13,37.
Đoạn VI: 14,1–16,20 (xem phần cấu trúc trong Tin Mừng Mác-cô Hy Lạp – Việt, tr. 34). Phần sau sẽ trình bày (1) cấu
trúc đoạn I: Mc 1,16–3,6 và (2) cấu trúc đoạn văn
1,21-45 để tìm hiểu về ba
giai đoạn thành công và bốn cách thức rao giảng của Đức Giê-su trong Tin Mừng
Mác-cô.
1. Cấu trúc đoạn I: Mc 1,16–3,6
Đoạn I cấu trúc thành 3 phần: Phần
thứ nhất thuật lại việc Đức Giê-su kêu gọi bốn môn đệ đầu tiên (1,16-20). Phần
thứ hai (1,21-45) trình bày hoạt động của Đức Giê-su như là một ngày làm việc
mẫu. Phần thứ ba (2,1–3,6) bắt đầu xảy ra xung đột và tranh luận giữa Đức
Giê-su và những kẻ chống đối (Kinh sư, Pha-ri-sêu):
Trong đoạn I (1,16–3,6) có hai
nơi chốn đáng lưu ý: (1) “Ca-pha-na-um”, xuất hiện 2 lần ở 1,21; 2,1.
“Ca-pha-na-um” mở đầu phần II (1,21) và phần III (2,1). (2) “Hội đường” (sumagôgê)
nói đến 2 lần ở 1,21; 3,1. Danh từ “hội đường” xuất hiện ở đầu phần II (1,21)
và cuối phần III (3,1). Như thế, Đức Giê-su khởi đầu sứ vụ ở Ca-pha-na-um (1,21a)
bên bờ Biển Hồ và giảng dạy trong hội đường (1,21b).
2. Cấu trúc Mc 1,21-45
Đoạn văn 1,21-45 chia làm 4
tiểu đoạn:
Đoạn văn Mc 1,21-45 giới thiệu hoạt
động chính trong sứ vụ Đức Giê-su. Ở cuối các tiểu đoạn 1 và 2 (1,32-33) và các
tiểu đoạn 3 và 4 (1,45) nói đến thành công của Đức Giê-su. Thành công ngày càng
lan rộng theo hướng: Capha-na-um – Ga-li-lê – Vùng lân cận.
II. Ba cấp độ
thành công
Cấu trúc Mc 1,21-45 cho thấy
hai cấp độ thành công của Đức Giê-su. Cấp độ thành công thứ ba được mô tả ở 3,7-8;
10,1.
1. Thành công cấp độ
1: tại Ca-pha-na-um
Sau khi Đức Giê-su chữa lành bà
mẹ vợ của Phê-rô, người thuật chuyện kể ở Mc 1,32-34: “32 Chiều đến, khi mặt
trời đã lặn, họ đem đến cho Người mọi kẻ ốm đau và những người bị quỷ ám, 33 cả
thành tụ họp lại trước cửa, 34 Người chữa lành nhiều kẻ ốm đau mắc đủ thứ bệnh
tật, và trừ nhiều quỷ, Người không cho quỷ nói, vì chúng biết Người.”
Đây là trình thuật tóm kết hoạt
động của Đức Giê-su: chữa lành và trừ quỷ. Thành công của Đức Giê-su thể hiện
qua kiểu nói ngoa ngữ: “Cả thành tụ họp lại trước cửa” (1,33) nhà của mẹ vợ
Phê-rô! Chỉ với một bài giảng và trừ quỷ trong hội đường (Mc 1,21-28) mà cả
thành Ca-pha-na-um đã biết đến Đức Giê-su và Người có sức thu hút đến độ cả
thành kéo đến với Người.
2. Thành công cấp độ
2: vùng Ga-li-lê
Sau thành công ở Ca-pha-na-um,
Đức Giê-su mở rộng khu vực rao giảng ra vùng Ga-li-lê. Người nói với các môn
đệ: “Chúng ta hãy đi nơi khác, đến các thị trấn chung quanh để Thầy rao giảng ở
đó nữa, vì Thầy ra đi để làm điều này” (1,38). Người thuật chuyện tóm
kết sứ vụ Đức Giê-su trong câu tiếp theo: “Rồi Người đến rao giảng trong các
hội đường của họ trong khắp miền Ga-li-lê và trừ quỷ” (1,39).
Thành công trong vùng Ga-li-lê
được tóm kết ở 1,39.45. Trước hết Đức Giê-su đi rao giảng trong các hội đường ở
khắp miền Ga-li-lê và trừ quỷ (1,39). Đến 1,45 thì người được Đức Giê-su chữa
lành “đã bắt đầu rao giảng nhiều nơi và loan truyền lời ấy, đến nỗi Người không
thể công khai đi vào thành, Người đành ở những nơi hoang vắng bên ngoài và
người ta từ khắp nơi đến với Người” (1,45). Từ chỗ Đức Giê-su ra đi rao giảng,
bây giờ Người ở một chỗ và từ khắp vùng Ga-li-lê dân chúng kéo đến với Người.
3. Thành công cấp độ
3: Ga-li-lê và vùng phụ cận
Tiếp nối hai cấp độ thành công trên,
cấp độ thứ ba được mô tả ở 3,7-8; 10,1. Sau khi trình bày năm cuộc tranh luận
(xem cấu trúc 1,16–3,6), người thuật cho biết ở Mc 3,7-8: “7 Đức Giê-su cùng
với các môn đệ của Người lánh về phía Biển Hồ. Một đám đông lớn [đi theo
Người], từ miền Ga-li-lê, từ miền Giu-đê, 8 từ Giê-ru-sa-lem, từ xứ I-đu-mê,
vùng bên kia Gio-đan và phụ cận Tia và Xi-đôn. Nhiều đám đông nghe biết những gì
Người làm, đã đến với Người.” Thành công lớn lao của Đức Giê-su được mô tả bằng
cách liệt kê các địa danh, điều này cho thấy tầm ảnh hưởng của Người đã vượt ra
ngoài vùng Ga-li-lê.
Đến Mc 10,1, Đức Giê-su mở rộng
nơi rao giảng đến “miền Giu-đê [và] vùng bên kia Gio-đan” và như thường
lệ đã thu hút được đám đông. Sau một loạt giáo huấn ở Ca-pha-na-um (9,33-50),
người thuật chuyện kể ở 10,1: “Rời khỏi nơi đó, Người [Đức Giê-su] đi tới miền
Giu-đê [và] vùng bên kia Gio-đan. Nhiều đám đông lại đến với Người và
như thường lệ, Người lại dạy dỗ họ.” Có thể tóm kết ba giai đoạn thành công
trong sứ vụ của Đức Giê-su qua sơ đồ sau:
III. Bốn cách thức rao giảng
Tin Mừng Mác-cô trình bày 4 cách
Đức Giê-su rao giảng Tin Mừng của Thiên Chúa:
Cách 1: Ra
đi rao giảng
Chính Đức Giê-su lên đường đi rao
giảng. “Người đi rao giảng trong các hội đường của họ, trong khắp miền
Ga-li-lê và trừ quỷ” (1,39).
Cách 2: Làm
cho người khác đi rao giảng
Đức Giê-su làm cho người khác
đi rao giảng. Những nhân vật đóng vai trò rao giảng trong sứ vụ của Đức Giê-su
là:
- Người mắc bệnh phong (1,40-45): “Nhưng vừa đi
khỏi, anh ta đã bắt đầu rao giảng khắp nơi và loan truyền lời ấy” (1,45a).
- Người bị quỷ ám Ghê-ra-sa (5,1-20): “Anh ta ra đi và bắt đầu
rao truyền trong miền Thập Tỉnh tất cả những gì Đức Giê-su đã làm cho anh ta và
mọi người kinh ngạc” (5,20).
- Các môn đệ rao giảng, chữa
lành và trừ quỷ (3,14-15;
6,12-13). Trong khi thi hành sứ vụ, Đức Giê-su sai các môn đệ đi rao giảng,
chữa lành và trừ quỷ. Người tuyển chọn, huấn luyện và sai các môn đệ đi rao
giảng ngay trước biến cố Thương Khó – Phục Sinh (3,14-15; 6,12-13).
Cách 3: Người
ta đến nghe giảng
Người ta từ khắp nơi kéo đến
với Đức Giê-su để nghe Người giảng và được chữa lành (1,32-33; 1,45; 3,7-8;
10,1).
Cách 4: Sai môn đệ đi rao giảng
Sau khi Phục Sinh, Đức Giê-su
sai các môn đệ đi rao giảng. Sứ vụ rao giảng của các môn đệ được tiếp nối đến
ngày nay. Về điều này, Đức Giê-su đã nói với các môn đệ ở Mc 13,9-10: “9 Phần
anh em, anh em hãy coi chừng, người ta sẽ nộp anh em cho các hội đồng và các
hội đường; anh em sẽ bị đánh đòn và sẽ phải đứng trước quan quyền và vua chúa
vì Thầy để làm chứng trước mặt họ. 10
Và tin mừng phải được rao giảng trước tiên cho mọi dân tộc.” Đặc biệt trong phần
kết sách Tin Mừng, Đức Giê-su Phục Sinh nói với các môn đệ ở 16,15: “Anh em hãy đi khắp thế gian, rao giảng tin mừng cho mọi thụ tạo.” Rao giảng “tin mừng của Đức Giê-su Ki-tô
Con Thiên Chúa” (1,1) là sứ vụ của Hội Thánh qua mọi thời đại.
Kết luận
Tìm hiểu cấu trúc tổng quát
đoạn I Mc 1,16–3,6, cấu trúc đoạn văn Mc 1,21-45 và một số nơi khác trong Tin
Mừng Mác-cô như trên, cho phép độc giả rút ra hai ý tưởng độc đáo trong Tin
Mừng:
(1) Thành công trong sứ vụ Đức
Giê-su lan toả dần từ Ca-pha-na-um đến vùng Ga-li-lê và các vùng phụ cận. Sự
thành công ngoài sức tưởng tượng như trên cho thấy chiều kích phổ quát của tin
mừng Đức Giê-su, ngày nay Hội Thánh vẫn tiếp tục rao giảng Tin Mừng dựa trên
khuôn mẫu rao giảng của Đức Giê-su.
(2) Cách thức rao giảng độc đáo
của Đức Giê-su trong Tin Mừng Mác-cô được chia thành bốn bước: đi rao giảng,
làm cho người khác đi rao giảng, làm cho người khác đến nghe giảng và cuối cùng
là các môn đệ và Hội Thánh tiếp nối sứ vụ của Đức Giê-su. Hội Thánh vẫn đang áp
dụng bốn cách rao giảng này để loan báo “tin mừng của Đức Giê-su Ki-tô, Con
Thiên Chúa” (Mc 1,1) đến toàn thể nhân loại./.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét